Yumurta sarısı ile sıvı yağın çırpılıp koyulaştırılarak, sirke, tuz, karabiber ve hardal ile lezzetlendirilmesinden elde edilen soğuk bir sos olarak tanımlıyor mayonezi, bence mutfak dünyasının en klasik referansı olan Larousse Gastronomique. Kelimenin köküyle alakalı olarak, en eskisi 18. yüzyıldan, 4 rivayetten bahsediyor. Mayoneze tadını zenginleştirici çeşitli malzemeler eklenmesiyle türeyen tartar, yeşil, dijonnaise, rémulade, rus, vb. çeşitli sosları anlatıyor. Devamında tariflere geçiyor, ilk mayonez tarifi benim alıştığım şekilde zeytinyağı ile yapılıyor. Evet, sızma zeytinyağı ile yapıldığında tadı yoğun ve kuvvetli, ben de patates kızartmasını batırmak için yapmıyorum bu mayonezi zaten. Patates kızartmasını başka bir seviyeye taşıdığını da söylemeden geçemeyeceğim… Tercih ederseniz mısır, fındık, ayçiçeği veya kanola sıvı yağlarından birini ister zeytinyağı ile karıştırarak ister tek başına kullanabilirsiniz bu tarifi yaparken.
Ev yapımı mayonezin tadı ve dokusu piyasada satılanlardan çok üstündür. Endüstriyel mayonezin minimum 6 ay, ev yapımının ise ancak 3-4 gün dayandığını göz önüne aldığınızda, teknolojinin yanı sıra hangi katkı maddeleri ve koyulaştırıcıların eklendiğini düşünmeden yapamıyor insan.
malzemeler
- 1 adet yumurta sarısı
- 1 çbk limon suyu veya 2 ttk sirke
- 1/4 ttk tuz
- 1/8 ttk karabiber veya beyaz biber
- 1 ttk hardal, Dijon (isteğe bağlı)
- 1/4 ttk acı sos (isteğe bağlı) veya 1/8 ttk acı toz kırmızı biber
- 1/4 ttk kekik (isteğe bağlı)
- 1/4 ttk sarımsak, granül (isteğe bağlı)
- 1/3 - 1/2 kup zeytinyağı, sızma
hazırlanışı
- Yumurta sarısı, limon suyu, tuz, karabiber, kullanıyorsan hardal, acı sos, kekik ve sarımsağı bir kaba koy, hafif köpürüp rengi açılana kadar iyice karıştır.
- Zeytinyağını başta damla damla, hafif koyulaşınca yavaş yavaş devamlı akıtarak istediğin kıvama gelene kadar yumurtalı karışıma yedir. Buzdolabına kaldır.
- 1 çbk = 1 çorba kaşığı = 1 table spoon = 15 ml
- 1 ttk = 1 tatlı kaşığı = 1 tea spoon = 5 ml
- 1 kup ~ 1 su bardağı = 1 cup = 240 ml
- ölçüler
- not: Kekiği eklerken avucunda ovalarsan kokusu belirginleşir.
- not: Zeytinyağını yedirdikçe mayonez koyulup katılaşır, daha yumuşak bir mayonez için daha az zeytinyağı kullan. Salata sosu yapacaksan 1-2 ttk su ile açabilirsin.