Türkçede küçük hindistan cevizi olarak da bilinen muskatın ilk Malaya yarımadasının doğusundaki Banda Adaları’nda yetiştiği düşünülmektedir. Endonezya yerlisi olan muskat tropik Asya ve Amerika’da bolca yetiştirilmektedir.

Muskat yağı ile ovmanın romatizma ağrısına iyi geldiği söylenir.

Ortaçağ mutfağının pahalı ve itibar gören bir baharatıymış. 15. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar çok popülermiş. Genelde rendesi üzerinde olan ahşap veya gümüş kutularda taşınırmış.

Uzun yıllar muskat ticareti Hollandalı tacirlerin tekelindeymiş. Ancak Baharat Adaları’nın dışına kaçırılıp üretildikten sonra bu tekel bozulmuş.

Muskat tek seferde büyük miktarda tüketildiğinde hayal gördürdüğü (halusinojen) rivayet edilir. Aynı zamanda, bu kadar fazla yemenin zehirleyici etkisi vardır.

Endonezya ve bayrağında muskat resmi olan Grenada bu baharatın üretiminde başı çekerler. İlk hasatı ekildikten ancak 7-9 sene sonra yapılabilen muskat ağacının tam verimine ulaşması 20 sene sürer.

Muskat beşamel sosun elzem baharatıdır. Ispanağa çok yakışır. Eggnog adlı sıcak veya soğuk içilebilen kokteyle süs olarak serpilir. Menemen ve omlete bir tutam katarak aromasını zenginleştirebilirsin.

Muskatı bütün olarak almanı tavsiye ederim. Tazeliğini kontrol etmek için iğne batır. Bir yağ damlacığı yüzeye çıkmalı. Kullanacağın zaman tarifte belirtilen miktarda rendele. Toz muskat, aromasını ve lezzetini çok çabuk yitirir.

Zencefil bilinen en eski baharatlardan biridir, belki de en eskisi. Diğer akrabaları havlıcan, cedvar ve zerumbet gibi tohumlamayla değil sadece kök bölme yöntemiyle çoğalması, yabani bitki ana karakterini kaybedecek kadar uzun zamandır insan kontrolü altında yetiştiğinin bir göstergesidir. Güney Asya’da bir yerlerde tarihöncesi zamanda ehlileştirilmiştir. Bulunduğu birçok yerin doğal bitki örtüsünden farklı oluşu göçebelerin gelirken bu baharatı yanlarında taşıdıklarını gösterir. Çünkü zencefil hem baharat, hem ot, hem de ilaçtır. Güney Çin’den Filipinler’e ve Baharat Adaları’na; buradan da doğuya ve batıya doğru yayıldığı düşünülmektedir.

Erken Roma İmparatorluğu hekimlerinden başlayıp Yunan, Arap ve Acem eczacılara kadar uzanan bir yelpazede zencefilin faydaları ısıtıcı, midevi, iştah açıcı ve çeşitli zehirlere antidot olarak sıralanır. Aynı dönemde anavatanı Çin’de bugün Kantones olarak bilinen mutfağın vazgeçilmezleri arasında yer alır. Sushi ile birlikte yenme nedeni, hem ağız temizliği hem de antibakteriyel olmasıdır.

16. yüzyılda İspanyollar’ın Jamaika ile kıta Avrupa arasında zencefil ticareti yaptığı bilinmektedir. Ortaçağ Avrupası’nın en önemli baharatlarından biridir. Zencefilli çörek bu dönemdendir. Zencefil birası ve zencefilli gazoz ise İngiliz tavernacıların içeceklerine toz zencefil serptiği 19. yüzyıldan kalmadır.

Zencefil geleneksel tıptaki önemini hâlâ korumaktadır. Büyük miktarlarda sırasıyla Jamaika, Hindistan, Afrika ve Çin’den gelmektedir. Jamaika zencefili en iyi zencefil kabul edilir. Genelde sıcak iklimde yetiştiği için tozu, konservesi ve olgun köküyle tanınır. Toz zencefilin tadı taze kökten çok farklıdır ve aynı lezzeti vermez.

Zencefil kökü alırken derisinin pürüzsüz olmasına dikkat edin. Kırışık deri kuruduğuna ve kullanım zamanının geçtiğine işaret eder. Soymadan sıkıca sarıp buzdolabında 3 hafta, buzlukta 6 ay bekletebilirsiniz. İsterseniz soyup, kapalı bir kavanozda sek şarap içinde buzdolabında 3 ay saklayabilirsiniz.

1/4 kup incecik dilimlediğin zencefilin üzerine benmaride ısıttığın 1/2 kup balı döküp, 1 hafta kapağı sıkıca kapalı bir kavanozda beklet. 1 bardak kaynar suya 1-2 çorba kaşığı bu baldan ve 1-2 çorba kaşığı limon suyu ekleyip iyice karıştırarak içtiğinde soğuk algınlığına iyi geldiğini fark edeceksin. Ayrıca istersen sıcak yaz günlerinde limonatanı şeker yerine bu balla tatlandırabilirsin.