Cilalı taş devrinde pişirilen ekşi mayalı pideler pizzanın atası sayılabilir. 🙂
Yüzyıllar boyunca Mısır, Hindistan, Balkan ülkeleri, İtalya, Yunanistan, ve Finlandiya’da yöresel adları farklı da olsa özleri aynı pide tarzı yassı ekmek pişirilmiş. Hatta üzeri çeşitli baharatlar ve otlarla süslenenleri de varmış. Pideden pizzaya geçiş domatesin üst malzeme olarak kullanılmasıyla başlamış. Domates, 16. yüzyılda Amerika kıtasından Avrupa’ya gelmiş ancak zehirli olduğu düşünüldüğü için dekoratif amaçlı ekilirmiş. 18. yüzyıl sonlarında Napoli’li fakir köylüler çeşitli yemeklerin yanında yassı ekmeklerine de domates koyar olmuşlar. Lezzetli olduğu için işportada satılmaya başlanmış. Asilzadeler pizzayı tadıp bayılınca, sokaktan dükkanlara geçiş yapmış. 1830 yılında Napoli’de açılan Antica Pizzeria Port’Alba şehrin ilk pizzacısıymış ve bugün hala pizza satmaya devam ediyor.
Sadece domates, kekik, sarımsak ve zeytinyağı soslu marinara ile domates sosu, mozzarella peyniri ve taze fesleğenli margarita bugün bile bir çok İtalyan tarafından tercih edilirmiş. Pizza Amerika’da değişime uğramış. Daha çok malzeme ve et çeşitleri eklenmiş. Daha büyük boy ve dilimle satış Amerikan icadıymış.
Büyük küçük herkesin, favori bir pizzacısı ve üst malzemesi vardır. Bizim evde ise benim pizzalarım beğenilir. Eşim ve oğlum, dürüst eleştirileri ile, zaman içerisinde beni şekillendirip, aşağıda tarifini verdiğim ve her zaman severek yedikleri pizzaya vardırdılar.
malzemeler
pizza hamuru- 360 ml su, 40° (yarısını yoğurt suyu kullanabilirsin)
- 2 ttk pekmez veya bal
- 15 gram yaş maya
- 350 gram ekmek unu (gluten oranı yüksek un), ele
- 150 gram tam buğday unu, ele
- 50 gram çavdar unu, ele
- 2 ttk tuz
- 2 çbk zeytinyağı, sızma
- 600 gram domates, soy, doğra ve süz
- 1/4 ttk karabiber
- 2 çbk fesleğen, kıyılmış
- 1/2 ttk kekik
- 2 diş sarmısak, döv
- 4 ttk kırmızı şarap
- 4 ttk nar ekşisi veya limon suyu
- 1/2 ttk tuz
- pizza hamuru
- domates sosu ve domatesli karışım
- 400 gram mozzarella peyniri, rendele
- senin seçtiğin pizza üstü malzemeleri (salam çeşitlerinde 1 adet pizza için 20-25 gram yeterli)
hazırlanışı
pizza hamuru- Su, pekmez ve yaş mayayı, maya tamamen eriyene kadar, iyice karıştır. Köpürmesi için 10-15 dakika beklet.
- Unlar ve tuzu karıştır. Ortasını aç. Köpüren mayalı su ve zeytinyağını dök. Hamur ucu ile düşük hızda 6-7 dakika, yumuşak ve elastik bir hamur olana kadar yoğur.
- Büyük bir kâseyi hafif zeytinyağla, hamuru koy. Üzerine stretch film çek. ÇalışMAyan bir fırının içinde veya buzdolabında 1 misline kabarana kadar 1-1:30 saat beklet.
- Bir kapta tüm malzemeleri iyice karıştır. 30 dakika beklet.
- Tüm suyunu ayrı bir kaba süz. Domatesin yarısını, 1-2 çbk süzdüğün su ile blenderden geçir. Koyu kıvamlı bir sos olacak.
Kabaran hamuru 4 eşit parçaya böl, top yap. Nemli bezle üzerini ört ve yarim saat daha bekle.
- Hafif unlanmış tezgahta, yine hafif unladığın merdane veya el ile tek tek aç.
- Üzerlerine fırçayla ince bir tabaka zeytinyağı sür.
- Blenderden çektiğin koyu kıvamlı domates sosu fırçayla, kenardan 1 parmak içeride kalacak şekilde sür.
- Domatesin kalan yarısını paylaştır.
- Peynirin yarısını serp.
- İstediğin malzemeleri yay.
- Peynirin kalanını serp. İstersen biraz parmesan peyniri rendele.
- 210° ye ısıttığın fırında 13-15 dakika, peynir güzelce kızarana kadar pişir.
- 1 çbk = 1 çorba kaşığı = 1 table spoon = 15 ml
- 1 ttk = 1 tatlı kaşığı = 1 tea spoon = 5 ml
- 1 kup ~ 1 su bardağı = 1 cup = 240 ml
- ölçüler
- not: eğer ekşi mayan varsa köpürttüğün mayalı suda eriterek eklemeni tavsiye ederim, hamurun lezzetine katkısı çok.
- not: hazır domates sosun varsa süzdürüp kullanabilirsin.